Pandemi sebebiyle birçok kişi ekonomik sıkıntı yaşıyor; bazıları işsiz kaldı, bazıları iş yerlerini kapatmak zorunda kaldı. Herkes birbirine yardımcı olmaya çalışırken, örneğin kiraya verenler kiracılarından bazı ayların kirasını almadı veya kirada indirim yaptı; aynı zamanda bu bir zorunluluktu çünkü yeni kiracı bulmak artık eskisi kadar kolay değil. Fakat buna rağmen konut veya iş yeri kiracıları, kira sözleşmesi henüz sona ermeden kiraladıkları yeri tahliye ettiklerinde kiraya verenin sözleşmeden kaynaklanan bazı hakları bulunmaktadır. Kiraya verenin hakları, kiracının da borçlarını oluşturduğundan, eğer kiracılar kanunda belirtilen kurallara uymadan tahliyeye girişirse bunun sonuçlarına katlanacaklardır. Öncelikle belirtelim ki, kiraya veren, kiralanan yeri sözleşmeye uygun şekilde kullanılmaya hazır bulundurduğu sürece, kiracı kendi kusurundan veya kendisinde ortaya çıkan olağan dışı bir halden dolayı kiralananı kullanamasa ya da sınırlı bir şekilde kullanabilse dahi kiranın tamamını vermek zorundadır. Örneğin kiracı keyfi olarak veya daha iyi bir yer bulduğu için kiralananı tahliye etse, kira süresi içinde uzun bir zaman için yolculuğa çıkmak zorunda kalsa, askere gitse, işinden çıkartıldığı veya başka bir yere tayin olduğu için oradan ayrılması gerekse, kusuru olmasa da tutuklansa veya mahkum edilse, hastaneye yatmak zorunda kalsa, işletme ruhsatı kaldırılsa, yabancı olup ikamet izni uzatılmasa dahi kirayı vermekle yükümlüdür. Bununla birlikte, kiralananın kullanılmaması sebebiyle kiraya verenin yapmaktan kurtulduğu giderler kira bedelinden indirilir; örneğin elektrik, su, doğal gaz gibi kullanıma bağlı giderler kiraya veren tarafından karşılanıyorsa, kiralananın kullanılmaması sebebiyle bu giderler azalacağından, bu giderler kira bedelinden indirilir. Türk Borçlar Kanununun 325. maddesine göre, kiracı, sözleşme süresine ya da fesih dönemine uymaksızın kiralananı geri verdiği takdirde, kiracının kira sözleşmesinden doğan borçları, kiralananın benzer şartlarla kiraya verilebileceği makul bir süre devam eder. Örneğin sözleşmeye konu iş yeri için 2 yıllık bir kira sözleşmesi yapılmış ve fakat sözleşmenin başlangıcından 6 ay sonra geri verilmek zorunda kalınmışsa, kiracı geri kalan 18 aylık kiradan sorumlu olmaz; iş yerinin bulunduğu bölge, caddeye yakınlığı, büyüklüğü, yaşı gibi özellikleri dikkate alındığında bu taşınmaz 3 ay içinde yeniden kiraya verilebiliyorsa, kiracının borçları da 3 ay devam eder.

Değerli okuyucumuz,

Bu haberin detayını Business Türkiye dergisinde bulabilirsiniz.